Uzależnienie od Internetu i telefonu
Czy ten problem dotyczy mojego dziecka?

Pokolenie sieci, pokolenie szklanych ekranów, pokolenie always on – to tylko niektóre z określeń współczesnego pokolenia dzieci i młodzieży urodzonych po 1995 roku. To osoby przepływające między światem realnym i światem wirtualnym, w którym zaspokajają swoje dziecięce i młodzieńcze potrzeby, spędzają czas wolny, poszukują akceptacji i budują poczucie przynależności. Jednakże zbytnie zanurzenie w świat cyfrowy, bez odpowiedniego udziału bezpośrednich relacji tworzonych face to face, może przyczyniać się do nadużywania Internetu i cyfrowych urządzeń mobilnych, może to prowadzić do społecznej izolacji oraz zaniedbywania różnych form aktywności społecznej, nauki, aktywnego wypoczynku, higieny osobistej oraz zdrowia.

Fonoholizm- czyli przyklejeni do telefonów

Fonoholizm, czyli nadużywanie telefonu, nie został sklasyfikowany jeszcze jako choroba. Co mogą zrobić nauczyciele i rodzice ? Myślę, że prośba o wyciszenie telefonu na lekcji i schowanie go w najciemniejszy zakamarek plecaka może nie pomóc. Tu potrzeba wsparcia ze strony rodziców, rozmowy w domu na ten temat, oraz ciągła edukacja. Oczywiście, są lekcje, kiedy uczniowie mają możliwość skorzystania z telefonów, bo tego wymaga zadanie. Dobrze, ale po chwili powinien zniknąć z ławki. Można poprosić uczniów o odłożenie aparatów do specjalnego koszyka, w domu na noc w wyznaczone miejsce. Tłumaczmy dzieciom, że trzeba skupić się na lekcji, na obowiązkach domowych na rozmowie, posiłku itp.

Symptomy nadużywania telefonu komórkowego – ZACHOWANIE:

  • ciągłe sprawdzane urządzenia i uruchamiane telefonu (np. częste sięganie po telefon, częste  używanie go, sprawdzanie, trzymanie w dłoni bądź blisko siebie, przed sobą),
  • przerywanie rozmowy w celu odebrania bądź nawiązania połączenia/ wiadomości,
  • wychodzenie z sali szkolnej w celu odebrania bądź nawiązania połączenia/ wiadomości,
  • częste robienie zdjęć typu selfie i dzielenie się nimi z innymi użytkownikami sieci,
  • korzystanie z urządzeń w miejscach i sytuacjach, w których nie powinno się tego robić (np. prowadzenie samochodu, przechodzenie przez jezdnię),
  • ukrywanie przed innymi (na przykład przed rodzicami) czynności związanych z używaniem smartfona,
  • realizacja czynności ze smartfonem w ręku.

Symptomy nadużywania telefonu komórkowego – PSYCHIKA:

  • odczuwanie silnej potrzeby lub wręcz poczucia przymusu korzystania z telefonu,
  • ciągła gotowość na odpisanie na e-mail, sms,
  • odczuwanie niepokoju, rozdrażnienia, gorszego samopoczucia przy próbach przerwania/ograniczenia korzystania z Internetu, komputera,
  • wyraźna niezgoda i niezadowolenie z powodu ograniczenia możliwości korzystania z telefonu,
  • odczuwanie niepokoju, rozdrażnienia w sytuacjach zabronienia korzystania z telefonu komórkowego,
  • podkreślanie ważności wpływu bycia on-line na dziejące się wydarzenia,
  • wysokie poczucie bezpieczeństwa związane z byciem on-line,
  • przeżywanie strachu (lęku) z powodu niebycia w głównym nurcie informacji,
  • przeżywanie negatywnych emocji związanych z niemożnością połączenia się z Internetem (np. szukanie zasięgu za wszelką cenę).

Okoliczności i czas korzystania z telefonu

Dlaczego się uzależniamy?

Pomimo niewątpliwych korzyści, jakich doświadczamy w związku z codziennym używaniem smartfonów podłączonych do Internetu, okazuje się, że możemy w bardzo prostu sposób utracić nad nim kontrolę. W roku 2016 w Gdyni Fundacja Dbam o Mój Z@sięg przeprowadziła eksperyment polegający na odłączeniu 103 młodych osób na 72 godziny od wszelkich urządzeń cyfrowych. Ochotnicy mieli w ciągu tygodnia znaleźć trzy następujące po sobie doby, w których nie mogli używać Internetu, tabletów, smartfonów, konsol do gier, radia, telewizji. W ciągu doby zwolniło się przeciętnie około 4 godzin czasu wolnego. Niestety część młodzieży oraz ich rodziców nie potrafiła w sposób kreatywny tego czasu zagospodarować.

Co mogę zrobić gdy moje dziecko jest zagrożone
uzależnieniem od internetu?

Jest wiele sposobów, aby sprawdzić czy nasze dziecko może stać się ofiarą tego zjawiska. Wystarczy kilka dni obserwacji, aby określić skalę zagrożenia. W przypadku jakiejkolwiek wątpliwości należy skorzystać z pomocy specjalisty. 

Czas spędzany przed ekranem komputera

Każde dziecko może spędzać czas przed komputerem, nawet codziennie. Nie musi to stanowić źródła problemu. Z portali z grami dla dzieci  korzystają miliony użytkowników i nie jest to żaden problem. Dziecko uzależnione od sieci jednak w bardzo widoczny sposób nadużywa tej aktywności. Jak? Rezygnuje ze spotkań z rówieśnikami, aby spędzić więcej czasu grając online, zaniedbuje szkołę, nie odrabia zadań domowych, je przed komputerem i opuszcza pokój jedynie z powodów fizjologicznych. Przyjmuje się, że alarmująca liczba godzin codziennego spędzania przed komputerem to ponad 3 godziny.

Co jeszcze?

Brak kontroli nad emocjam

Ofiary siecioholizmu to dzieci, które są bardzo nadpobudliwe, rozdrażnione i często popadają w skrajne emocje. Są też często agresywne, szczególnie gdy staramy się im zwrócić uwagę, że spędzają zbyt wiele czasu online. Awaria komputera czy zakaz grania może wywołać u nich bunt, płacz, a nawet depresję

Brak koncentracji

Coraz gorsze wyniki w nauce to także alarm dla rodziców, że z ich dzieckiem dzieje się coś niedobrego. Jeśli więc zaobserwowałaś u swojego dziecka jakiekolwiek symptomy siecioholizmu, nie wahaj się, tylko odszukaj specjalistę np. psychologa specjalizującego się w uzależnieniach i porozmawiaj z nim o swoich obserwacjach. Być może okaże się, że jesteś nadopiekuńczym rodzicem (oby!), a Twoje dziecko najzwyczajniej się nudzi. Ale jeśli problem istnieje i jest poważny, działać trzeba szybko i przede wszystkim w przemyślany sposób, we współpracy z psychologiem.

Dobry kontakt to podstawa !

Pamiętaj, że dobry kontakt z dzieckiem, wspólnie spędzany wartościowy czas to najlepszy sposób na zapobieganie siecioholizmowi.  

Ośrodki, świadczące pomoc w leczeniu uzależnień dzieci i młodzieży.

  1. Poradnia Leczenia Uzależnień dla Dzieci i Młodzieży.
    ul. Kościuszki 15a, Głogów
    Telefon: 76 831 32 41
  2. Poradnia Leczenia Uzależnień online.
    kliknij link poniżej:
    www.uzaleznieniabehawioralne.pl/poradnia-online/
  3. Miejskie Centrum Wspierania Rodziny w Głogowie.
    ul. Folwarczna 7, Głogów
    Telefon: 76 853 38 32
Źródła:
1. Portal Librus szkoła.pl
2. Portal ,,Mamo popracuj”
3. Uzależnienia behawioralne.pl

Opracowały:
Karina Pilch
Elżbieta Mazur

Uzależnienia od internetu (pdf)